Jak wyszliśmy na ludzi – niebywała historia inteligencji człowieka

by Mila

Myśląc o ewolucji człowieka, zazwyczaj w pierwszej chwili skupiamy się na fizycznych zmianach, które pozwoliły naszym dalekim przodkom zejść z drzew i zawojować cały świat – o poruszaniu się na dwóch nogach, zwiększającej się masie mózgu… A przecież by ten podbój świata stał się możliwy, także i w psychice człowieka musiały zajść ogromne zmiany. Ewolucja zdecydowała nie tylko o tym, jak się dziś poruszamy i jak wyglądamy, ale i krok po kroku przekształcała ludzką psychikę – zmieniając zwierzęta żyjące wyłącznie tym, co tu i teraz, w myślące, planujące i przewidujące przyszłość istoty zdolne do wytworzenia skomplikowanej cywilizacji. O tym, jakie fascynujące zmiany musiały zajść w naszej psychice, by przejść od życia w koronach drzew do budowy wielkich miast, przeczytamy w książce Jak wyszliśmy na ludzi. Dlaczego potrzebujemy siebie nawzajem i co sprawia nam przyjemność Williama von Hippela.

Wnioskowanie o tym, jak myśleli i postrzegali świat nasi prehistoryczni przodkowie, przypomina trochę skrzyżowanie powieści detektywistycznej z fantastyką – umysł nie pozostawia po sobie fizycznych śladów, które można by odkopać i zbadać. O ile jesteśmy w stanie prześledzić, jak zmieniały się kości czy wielkość czaszki kolejnych przedstawicieli rodzaju ludzkiego, o tym, co działo się w ich głowach, emocjach i społecznościach, możemy tylko wnioskować na podstawie nielicznych poszlak: zaostrzonych kamieni, prymitywnych narzędzi, specyficznych uszkodzeń kości… Posiłkujemy się tym, co wiemy o przyrodzie danego obszaru, próbujemy dokonywać porównań z zachowaniami z jednej strony naszych małpich kuzynów, a z drugiej ostatnich współczesnych społeczności koczowników i łowców-zbieraczy. A potem w oparciu o te strzępki informacji snujemy fascynujące, napędzane naszą imponującą wyobraźnią historie o rozwoju człowieka i jego drodze do panowania nad światem.

Jak wyszliśmy na ludzi to książka, która stawia przed sobą trudne zadanie – próbuje zidentyfikować i prześledzić najważniejsze punkty zwrotne w rozwoju ludzkiego umysłu i świadomości oraz stara się powiązać te jakościowe skoki inteligencji ze zmianami trybu życia. Co zdecydowało o tym, że nasi przodkowie zeszli z drzew, i jakich umysłowych zdolności wymagało od nich przetrwanie na sawannie w ciągłym zagrożeniu ze strony drapieżników? Czy nasza inteligencja ewoluowała, by sprawniej manipulować narzędziami, czy może po to, by lepiej dogadywać się z członkami grupy? Jak świadomość przyszłych potrzeb i planowanie pozwoliły na wynalezienie rolnictwa? I co wynalezienie rolnictwa ma wspólnego ze współczesnymi nierównościami społecznymi? Echa tych dawnych zmian w myśleniu pobrzmiewają także dziś w naszych głowach – niektóre z atawistycznych lęków, instynktów i potrzeb wciąż są pożyteczne, a inne stały się dość kłopotliwe…

jak wyszliśmy na ludzi hippel

Znamy punkt wyjścia i efekt końcowy – i na tej podstawie specjalizujący się w psychologii ewolucyjnej William von Hippel próbuje odtworzyć kolejne ewolucyjne zmiany w funkcjonowaniu psychiki człowieka. Posiłkuje się przy tym wieloma niezwykle pomysłowymi badaniami i eksperymentami – Jak wyszliśmy na ludzi to nie tylko opowieść o spektakularnych zmianach w ludzkim umyśle, ale też między wierszami o dość spektakularnej kreatywności naukowców zajmujących się tą dziedziną.

Jak wyszliśmy na ludzi to książka nie tylko o przeszłości człowieka – ale także o tym, dlaczego dziś jesteśmy tacy, a nie inni. Wyjaśniając przeszłość, von Hippel odwołuje się też do teraźniejszości, pokazując między innymi, jak pradawne instynkty wpływają dziś na style zarządzania w korporacjach i sposoby rządzenia państwami, jak wraz ze zmianami stylu życia zmienia się nasza tolerancja na przemoc i co się stało z naturalnymi skłonnościami człowieka do obmyślania innowacji.

Wszystko to William von Hippel przedstawia w przystępnej, ciekawej i dynamicznej formie, dzięki czemu książka Jak wyszliśmy na ludzi oferuje jednocześnie świeże, inspirujące spojrzenie na ewolucję psychiki człowieka i czystą przyjemność czytania. Lektura obowiązkowa dla wszystkich ciekawych tego, skąd przyszliśmy i jaka historia kryje się za imponującymi zdolnościami naszych umysłów!

Tekst powstał we współpracy z wydawnictwem

Przeczytaj także:

Skomentuj

Ta strona wykorzystuje pliki COOKIES zgodnie z ustawieniami Twojej przeglądarki. Dowiedz się więcej.

The cookie settings on this website are set to "allow cookies" to give you the best browsing experience possible. If you continue to use this website without changing your cookie settings or you click "Accept" below then you are consenting to this.

Close