Kiedy władza przekracza granice prawa i przyzwoitości, nie pozostaje nic innego, jak tylko się buntować – doskonale wiedzą o tym bohaterowie dziesięciu filmów, seriali i filmowych serii, które będę wam dzisiaj polecać. Bunt może przyjmować bardzo różne oblicza: od tego osobistego, w zaciszu własnego domu, po organizowanie całej siatki ruchu oporu. Można też o nim mówić na rozmaite sposoby: ku przestrodze, podtrzymując nadzieję, z przymrużeniem oka… Przed wami dziesięć wartych uwagi i służących różnym celom produkcji o buntownikach, rebeliantach i ruchach oporu.
Ku pokrzepieniu serc: Gwiezdne Wojny
Czasem w obliczu potęgi złowrogiego imperium trudno jest zachować nadzieję – ale to ona jest tym, co ostatecznie pozwala przetrwać i pokonać wroga… nawet jeśli trzeba do tego wysiłku całych pokoleń. Tak jak w kultowej opowieści George’a Lucasa o rebeliantach i rycerzach Jedi, którzy przemierzą całą galaktykę, poświęcą bardzo wiele i przeżyją fantastyczne przygody, próbując powstrzymać zbrodnicze imperium.
Podręcznik przetrwania: Igrzyska Śmierci
Miarą deprawacji władzy jest to, jak traktuje najsłabszych – a gdy władza urządza sobie igrzyska na trupach dzieci i biedaków, prędzej czy później doczeka się buntu. Tak jak w ekranizacji bestsellerowego cyklu powieści Suzanne Collins, w której młoda dziewczyna musi uniknąć śmierci w zabójczych igrzyskach, a potem staje się twarzą rebelii przeciwko zblazowanym i obojętnym na przemoc elitom.
Oczyszczające (i krwawe) katharsis: Bękarty Wojny
Wynikiem opresji i pogardy czasem bywa nie tylko chęć poprawienia własnej sytuacji, ale też pragnienie dokonania krwawej zemsty na oprawcach – a w bezpiecznych kinowych warunkach taka ekranowa zemsta może się okazać naprawdę oczyszczająca. Tak jak w filmie Quentina Tarantino, w którym siejący terror oddział złożony z Amerykanów żydowskiego pochodzenia poluje na nazistów, a młoda Francuska Żydówka planuje zamach na Hitlera.
W obronie normalności i praw człowieka: Opowieść Podręcznej
Czasem pokojowe protesty nie są w stanie zatrzymać walca władzy i pewnego dnia budzisz się w kraju rządzonym przez religijnych fundamentalistów – a wtedy walka przenosi się na osobisty poziom i do sekretnego ruchu oporu. Tak jak w serialowej adaptacji powieści Margaret Atwood, w której władza dehumanizuje kobiety, a one robią wszystko, by przetrwać, uratować, kogo się tylko da, i obalić zbrodniczy reżim.
Dla rozładowania atmosfery: ’Allo ’Allo!
Życie pod okupacją jest nie tylko straszne, ale bywa też niesamowicie absurdalne – czasem dla zachowania zdrowia psychicznego nie pozostaje nic innego, jak sięgnąć po humor i po całości obśmiać niebezpieczną sytuację. Tak jak w niezapomnianym brytyjskim serialu komediowym, który nie zostawia suchej nitki ani na okupujących Francję Niemcach, ani na lokalnych mieszkańcach, ani na alianckim ruchu oporu.
W obronie mediów i wolności słowa: Good night and good luck
Bunt może przybrać bardzo różne oblicza – czasem jest upartą codzienną walką o rzetelność w mediach, wolność słowa i próbę zatrzymania rządowego polowania na czarownice. Tak jak w filmie George’a Clooneya o grupie dziennikarzy, którzy sprzeciwiają się antykomunistycznej nagonce senatora McCarthy’ego.
Poradnik przewodnika: Harriet
Niekiedy jedynym wyjściem z opresji jest ucieczka – problem w tym, że wyrwanie się z terenów opanowanych przez tę silniejszą stronę, może być sporym wyzwaniem… Tak jak w tym biograficznym filmie o Harriet Tubman, która z narażeniem własnego życia wyprowadzała dawnych niewolników z Południa, wytrwale i uparcie torując im drogę do wolności.
Przeciw nierówności i z apokalipsą w tle: Snowpiercer
Czasem trudno nie odnieść wrażenia, że ludzkość nie zmieni się nawet w obliczu apokalipsy – żeby nie powiedzieć, że trudne warunki jeszcze dodatkowo podkreślą różnice i dysproporcje między tymi, którzy mają pieniądze i władzę, a tymi, którzy każdego dnia walczą o zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych. Tak jak w filmie Bonga Joon-ho, w którym po katastrofie klimatycznej niedobitki ludzkości znalazły schronienie w pociągu pędzącym przez zabójczy mróz – i w którym musi dojść do buntu, by głos najbiedniejszych został usłyszany.
Wartość osobistego buntu: Persepolis
W niektórych okolicznościach nie pozostaje nic innego, jak buntować się po cichu, we własnym sercu i w czterech ścianach własnego domu – zwłaszcza, kiedy fanatyczna władza próbuje ingerować w absolutnie wszystkie sfery życia i narzuca obywatelom coraz bardziej absurdalne zakazy i nakazy. Tak jak w animowanym filmie opartym na autobiograficznej powieści graficznej Marjane Satrapi, w którym patrzymy na reżim islamskich fundamentalistów oczami dorastającej dziewczynki, która jeszcze niedawno wiodła zupełnie zwyczajne życie – a teraz władza po kawałku odbiera jej wolność.
Wyrwać się z kłamstwa: Matrix
Czasem najtrudniej jest zdać sobie sprawę, że rzeczywistość wygląda zupełnie inaczej niż to, co jest nam wkładane do głów – odkrycie tej prawdy nie poprawia humoru, ale jest niezbędne, by dotrzeć do sedna problemu i próbować z nim walczyć. Tak, jak w kultowej trylogii sióstr Wachowskich, w której pewien haker odkrywa, że jego świat to tak naprawdę symulacja komputerowa, a rzeczywistością rządzą inteligentne maszyny traktujące ludzi jak źródło energii.
Dajcie znać, jakie filmy i seriale w tym temacie są na liście waszych ulubionych!
