Co mówią kości – antropologia na tropie zbrodni

by Mila

Co po nas zostanie, kiedy odejdziemy z tego świata? Najczęściej zadajemy sobie to pytanie w kontekście życiowych osiągnięć, dzieł, jakie po sobie zostawimy, genów przekazanych kolejnym pokoleniom… Ale jedno jest niemal pewne – o ile nie padniemy ofiarą bardzo nietypowych okoliczności, na długie lata zostaną po nas kości. A one, jak przekonuje Sue Black, autorka książki Co mówią kości, są cichym obserwatorem naszego życia i kryją w sobie naszą niepowtarzalną historię.

Sue Black to pochodząca ze Szkocji antropolożka sądowa, wieloletnia wykładowczyni uniwersytecka, prezeska Królewskiego Instytutu Antropologicznego Wielkiej Brytanii i Irlandii i autorka bestsellerowej książki Co mówią zwłoki – w której podzieliła się sekretami swojego zawodu, w którym na porządku dziennym zajmuje się identyfikacją bezimiennych zwłok czy analizą danych z miejsc zbrodni. W swojej nowej książce Co mówią kości Sue Black wnikliwie pochyla się nad ludzkim szkieletem, pokazując czytelnikom, jakie bogactwo informacji na nasz temat skrywają nasze kości i ile mogą powiedzieć na temat naszej tożsamości, stanu zdrowia, trybu życia, zdarzeń i wypadków, jakie nas spotkały, a czasem nawet sposobu, w jaki odchodzimy z tego świata… Oczywiście pod warunkiem, że trafią w ręce doświadczonej osoby, która potrafi je szczegółowo zanalizować.

Przez taką właśnie analizę Sue Black przeprowadza nas w swojej nowej książce – po kolei przybliża czytelnikowi cechy poszczególnych kości ludzkiego szkieletu, wędrując od czaszki w dół aż do stóp. Na każdym z tych etapów opowiada o powstawaniu i funkcjach danych kości, zdradza ciekawostki na ich temat, ale przede wszystkim także uchyla rąbka tajemnicy i przytacza liczne sprawy kryminalne ze swojej bogatej kariery, w których omawiana kość odegrała kluczową rolę i pozwoliła na odkrycie tożsamości ofiary czy wytropienie i skazanie sprawcy morderstwa.

co mówią kości

Miłośnicy kryminałów będą tą książką zachwyceni. Z jednej strony autorka przeprowadzi ich przez wiele często nietypowych, zagadkowych spraw i zbrodni ostatnich dziesięcioleci, pozwalając na nie spojrzeć od kuchni. A z drugiej nakreśli też bardziej realistyczny kontekst dla tego, jak naprawdę przebiegają śledztwa i jak w rzeczywistości wygląda praca tych tajemniczych, ubranych w białe kitle bohaterów książek, filmów i seriali, którzy swoimi ustaleniami są w stanie skierować śledztwo na zupełnie nowe tory. Chwilami zresztą czyta się tę książkę jak niezły kryminał, a autorka z niewymuszoną łatwością przeplata ze sobą specjalistyczną wiedzę, wciągającą narrację i niekiedy naprawdę zaskakujące zawodowe anegdotki – jeśli kiedykolwiek zastanawialiście się, jak to jest przejść przez kontrolę na lotnisku z ludzką głową w walizce, to Co mówią kości da wam odpowiedź na to pytanie.

Między wierszami czuć, że autorce nie jest obce wyspiarskie poczucie humoru, ale jednocześnie książka jest napisana z dużym wyczuciem i delikatnością w stosunku do osób, których szczątkom się przyglądamy. Siłą rzeczy znajduje się w niej mnóstwo opisów aktów brutalności i przemocy, także seksualnej, ale autorka odnosi się do nich bardzo profesjonalnie i rzeczowo, nie goniąc za sensacją i nie próbując szokować czytelnika. Wręcz przeciwnie, zachęca nas do spojrzenia na antropologię sądową jak na swego rodzaju ostatnią posługę, którą można oddać zmarłym i ich rodzinom, dochodząc prawdy, przywracając im nazwiska, pomagając w wymierzeniu sprawiedliwości.

Co mówią kości to niezwykła lektura, która nieraz nas zaskoczy – i każe nam się zastanowić, jakie sekrety może skrywać nasz własny szkielet.

Tekst powstał we współpracy z wydawnictwem Feeria Science